Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиға:
-жіберуші тараптың қызметкеріне, қызметкеріне оның еңбек (қызметтік) міндеттерін немесе жұмыс берушінің немесе қабылдаушы тараптың тапсырмаларын орындау кезінде зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік фактордың әсер етуі нәтижесінде өндірістік жарақат;
-жіберуші тараптың қызметкерінің, қызметкерінің денсаулығының кенеттен нашарлауы немесе улануы, оның уақытша немесе тұрақты еңбекке жарамсыздыққа немесе өлімге әкеп соғуы.
Жазатайым оқиғаларға жатады:
Жұмыс уақыты алдында немесе кейін жұмыс орнын, өндіріс құралдарын дайындау және ретке келтіру кезінде жеке қорғаныс құралдары және басқа да әрекеттер;
Қызметі қызмет көрсету объектілері арасында жүріп-тұруға байланысты қызметкердің жұмыс орнындағы жұмыс уақытында, оның ішінде жұмыс берушінің нұсқауы бойынша, сондай-ақ еңбек міндеттерін орындау кезінде іссапар кезіндегі жүру бағыты бойынша;
Жұмыс беруші немесе үй иесі ұсынған көлікте жұмысқа немесе жұмысқа барғанда;
Қызметтік мақсатта пайдалану құқығына жұмыс берушінің жазбаша келісімімен жеке көлік құралында;
Жұмысшылардың вахталық әдіспен жиналатын орнынан (ауысымдағы тұрғылықты жерінен) жұмысқа немесе берілген көлікте кері жүру маршрутында
Жұмысшылардың вахталық әдіспен жиналатын орнынан (ауысымдағы тұрақты жерінен)
Жәбірленуші өз бастамасы бойынша жұмысты немесе т.б қызметкердің функционалдық міндеттеріне кірмейтін және кірмейтін әрекеттер жұмыс берушінің мүддесіне байланысты, оның ішінде ауысым арасындағы кезеңде вахталық әдіспен жұмыс істегенде демалу, демалу және тамақтану үшін үзіліс;
Негізгі себеп болған жағдайларда алкогольдік масаң күй, жәбірленушілерді пайдалану улы және есірткі заттары (олардың аналогтары);
Денсаулыққа қасақана зиян келтіру нәтижесінде, сондай-ақ жәбірленуші қылмыстық құқық бұзушылық жасағанда;
Жәбірленушінің денсаулығының өндірістік факторлардың әсер етуіне байланысты емес кенеттен нашарлауы медициналық қорытындымен расталған.
Жұмыс беруші міндеттері:
Зардап шеккен адамға алғашқы медициналық көмек көрсетуді және қажет болған жағдайда оны денсаулық сақтау ұйымына жеткізуді ұйымдастыру;
Басқа жұмысшыларға қауіп төндіретінін ескере отырып, тергеу басталғанға дейін оқиға орнындағы жағдайды сақтау;
ЖКО туралы жәбірленушінің туыстарына дереу хабарлау және мемлекеттік органдар мен ұйымдарға хабарлама жіберу;
Арнайы тергеу комиссиясының мүшелерін оқиға орнына тергеу үшін жіберу;
Жұмыс беруші апат туралы 24 сағат ішінде дереу хабар беру:
Жергілікті еңбек инспекциясына, қызметкерлердің өкілдеріне;
Өнеркәсіптік қауіпсіздік саласындағы уәкілетті органның аумақтық бөлімшесіне;
Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік органның аумақтық бөлімшесіне;
Жазатайым оқиға болған жердегі құқық қорғау органына, ал арнайы тергеп-тексеруге жататын істер бойынша уәкілетті өндірістік және ведомстволық бақылау мен қадағалау органдарына.
Тергеу тәртібі
Жұмысқа байланысты жазатайым оқиға туралы хабарлау;
Комиссия құру, жазатайым оқиғаны тексеру, куәгерлерді сұрау, құжаттарды жинау және т.б.;
Арнайы тергеу туралы актіні, тергеу актісін, жазатайым оқиға актісін әзірлеу.
Еңбек қызметіне байланысты жазатайым оқиғаны тергеп-тексеру мерзімі комиссия құрылған күннен бастап 10 жұмыс күнінен аспауға тиіс.
Тергеуді белгіленген мерзімдерде аяқтауға объективті кедергі келтіретін мән-жайлар туындаған жағдайда, тергеп-тексеруді жүргізу мерзімдері комиссияның хаттамалық шешімі бойынша 10 жұмыс күніне ұзартылуы мүмкін, екі күннен аспайды.
Елдана Тілеужан,
Шу ауданы бойынша құқықтық еңбек инспекторы.
