Жедел ішек инфекциялары бүкіл әлемде кең таралған. Барлық жұқпалы патологиялардың ішінде жіті ішек инфекциялары 20% құрайды.Жұқпалы аурулардың алдын алу әсіресе су тасқыны жағдайының нашарлауы кезінде өзекті болып табылады.
Су тасқыны – жауын-шашынның көп болуы нәтижесінде су деңгейінің көтерілуі.Су тасқыны кезінде қоздырғыштардың көбеюіне қолайлы жағдайлар көптеген адамдардың денсаулығына қауіп төндіреді. Су деңгейінің көтерілуі әрқашан ішек инфекцияларының (бактериялық және вирустық): дизентерия, ротавирустық, норовирустық инфекция, А гепатиті және фекальды-ауызша және су арқылы таралатын басқа аурулардың қаупі болып табылады.Жедел ішек инфекциялары – әртүрлі микроорганизмдер (бактериялар, вирустар) тудыратын, ас қорыту жүйесінің бұзылуымен, сұйық нәжіспен, температурамен және сусыздану белгілерімен көрінетін жұқпалы аурулар тобы.
Ішек инфекциялары жылдың кез келген уақытында болады: көбінесе суық мезгілде пайда болады (тұмау және ЖРВИ жиілігінің жоғарылауымен), бактериялық – жылы мезгілде, жіті ішек инфекциялары әсіресе жазда жоғары болады. Осы кезеңде судың, топырақтың, тамақ өнімдерінің жедел ішек инфекциясының қоздырғыштарымен жұқтыру деңгейінің күрт өсуі байқалады. Балалар әсіресе жылы мезгілде ішек инфекцияларына бейім. Бұл қорғаныш факторларының белсенділігінің төмен дәрежесіне, сондай-ақ балаларда қалыптасқан гигиеналық дағдылардың болмауына байланысты. Балалардағы асқазан-ішек жолындағы иммундық қорғаныс факторлары 5 жасқа дейін қалыптасады.
Жедел ішек инфекциясының барлық дерлік қоздырғыштары өте жоғары қарсылыққа ие. Мысалы, паратиф пен іш сүзегі ауруының қоздырғыштары сүтте 2 айдан астам, суда одан да ұзақ өмір сүру қабілетін сақтайды. Сүттегі дизентериялық микробтар 7 күн, ал өзен суында 35 күн өмір сүріп, көбейе алады. Вирустар әртүрлі заттарда 10-30 күн, нәжісте алты айдан астам өміршеңдігін сақтай алады.Ішек инфекциясының алдын алудың негізгі шаралары:
1. Жеке гигиена ережелерін сақтау (дәретханаға барғаннан кейін және тамақ ішер алдында қолды сабындап жуу).
.2.Тамақ ішер алдында жидектерді, жемістерді, көкөністерді жақсылап жуу керек.
3. Балаларға термиялық өңдеуден өткен жидектерді, көкөністер мен жемістерді жеген дұрыс.
Қ.Ускенбаева,
Шу аудандық санитариялық–
эпидемиологиялық бақылау
басқармасының жетекші маманы.
