Конго-Қырым геморрагиялық қызбасы – бұл маусымдық ағымымен ерекшеленетін табиғи-ошақтық ауру. Аурудың өршуі мамырдан тамызға дейінгі кезеңде тіркеледі. 80% жағдайда диагноз 20 жастан 60 жасқа дейінгі адамдарда расталады. Табиғаттағы КГЛ негізгі тасымалдаушылары мен көздері әртүрлі кеміргіштер, үй және жабайы жануарлар (ірі қара мал, жылқы, ит, шошқа), сондай-ақ вирусты өмір бойы сақтап, оны ұрпақтарына тарататын кенелер болып табылады. Ауыл шаруашылығында жұмыс істейтін адамдарда ауру көбірек кездеседі.
Адам қалай жұқтырады? Көбінесе адам вирусты жұқтырған кене шаққанда, вирус ағзаға тері арқылы енгенде жұқтырады. Сондай-ақ адам кенелерді басып-жаншығанда, вирус денеге микрожарықтар мен терідегі жаралар арқылы енген кезде де жұқтыруы мүмкін. Адамның КГЛ вирусына табиғи сезімталдығы жоғары.
Конго-Қырым геморрагиялық безгегінің алғашқы белгілері кенеттен пайда болады. Ауру температураның 40 градусқа көтерілуінен басталады. Ауыр безгегі аясында науқастар әкелуі мүмкін бүкіл денеде әлсіздік пен ауырсынуды сезінеді. Емдеу болмаған жағдайда өлімге әкеледі.
Конго-Қырым геморрагиялық қызбасының алдын алу:
• Кене ауруларының алдын алудың ең жақсы жолы – кене шағуының алдын алу.
• Алаңды өңдегеннен кейін ғана лагерь құру керек, шөпке отыруға және жатуға болмайды.
• Саябаққа немесе саяжайға барған кезде жабық киім киген жөн, шалбар етікке тығылған болуы керек және міндетті түрде өзіңізбен бірге бас киімді алыңыз, шашыңызды бас киімнің немесе орамалдың астына жинаңыз.
• Арнайы аэрозоль және спрей репелленттерін пайдаланыңыз, оларды үш сағат сайын қайталап жағып тұру керек.
• Орман аймағында, шөпті өсімдіктері бар жерлерде жүрген кезде әр 10-15 минут сайын өзара және өзін-өзі тексеруді, үстіңгі тексеруді жүргізу керек.
• Ашық демалыстан қайтып, киімдерін шешкеннен кейін денені, шаш пен киімді кенелердің, әсіресе бас терісін, қолтық асты, құлақтың артындағы жерлерін жабысып қалатын кенелердің бар-жоғын мұқият тексеріңіз. Киімді желдетіңіз, бөлмеге бірден гүлдерді, бұтақтарды, аңшылық олжаларды әкелмеңіз.
• Бекітілген және жабысқан кенелерді анықтау және жою үшін үй иттерін және басқа үй жануарларын тексеріңіз.
Есіңізде болсын! Кене шағуы аса қауіпті инфекцияның – Конго-Қырым геморрагиялық қызбасының даму мүмкіндігімен қауіпті. Оған қоса, табиғи ошақтардағы кенелер кене энцефалитінің қоздырғыштарын тасымалдауы мүмкін.
Кенеден қорғану ережелерін сақтау және дереу медициналық көмекке жүгіну сізді аурулардан сақтайды және өміріңізді сақтайды.
Рыскүл Әбікен,
ҚР ДСМ СЭБҚ «Ұлттық Сараптама Орталығы» ШЖҚ РМК Жамбыл облысы бойынша филиалының
Шу аудандық бөлімшесінің дезинфекция секторының
инструктор-дезинфектор маманы.
